امروز، افغانستان با بحرانی بیسابقه در عرصه ارتباطات و آزادیهای مدنی مواجه است؛ گروه تروریستی طالبان به دستور رهبر خود، هبتالله آخندزاده، انترنت فایبر نوری را به طور کامل در سراسر کشور قطع کرده و همچنین شبکههای مخابراتی داخلی دچار اختلال وسیع و قطع کامل شدهاند، بهگونهی که کابل همهی ولایتهای دیگر، ارتباط خود با شبکه جهانی انترنت و سیستمهای مخابراتی را از دست دادهاند.
اداره تنظیم خدمات مخابراتی طالبان (اترا) به شرکتهای مخابراتی خصوصی دستور داده است که تمامی خدمات انترنت، تلفن ثابت و همراه را متوقف کنند و تنها برخی دفاتر دولتی وابسته به گروه طالبان مانند تلویزیون ملی به انترنت دسترسی دارد و پخش انلاین شان هنوز ادامه دارد، ولی دیگر رسانهها مانند طلوع که قبلا نشرات انلاین داشتند از دسترس خارج شدهاند، همچنان سایت تمام وزارتخانههای گروه طالبان نیز از دسترس خارج شده و در این جمع تنها سایت وزارت خارجه این گروه در دسترس است که به احتمال زیاد به منبع انترنتی خارجی دسترسی دارد.
این اختلال مخابراتی و رسانهای در حالی رقم خورده که گروه طالبان پیشتر در برخی ولایات به بهانههای «مبارزه با فساد» انترنت را محدود میکردند، اما از عصر دیروز (دوشنبه) این محدودیتها به صورت سراسری اعمال شده است. همچنان با اعمال این محدودیت پروازهای داخلی و بینالمللی نیز به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و طبق گزارش رسانهها تمام پروازهها لغو شدهاند.
داده های «نت بلاکس» نشان میدهد که میزان اتصال انترنت که در روزهای گذشته تا 95 درصد بوده، ولی از دیروز به این سو این میزان تنها یک درصد ثبت شده که نشان دهنده، قطع کامل ارتباط افغانستان با شبکهی جهانی انترنت است.
گروه طالبان این تصمیمها را تحت عناوین اخلاقی و کنترل فرهنگی توجیه میکنند، اما واقعیت آن است که این سیاستها به قصد سرکوب صدای مردم افغانستان، به ویژه زنان و رسانهها به کار گرفته شده است، طوریکه رسانههای مستقل تعطیل شده یا شدیداً تحت فشار و سانسورند و تنها رسانههای طرفدار طالبان اجازهی فعالیت دارند.
این در حالی است که محدودیتهای شدید بر شبکههای انترنتی در هفتههای اخیر تاثیر زیانباری را بر ادامهی امداد رسانی به خصوص در روند رسیدگی به قربانیان زلزلههای اخیر وارد کرده است، به طور کلی، اقدامات اخیر طالبان در قطع کامل انترنت و تلفن، اختلال در شبکههای مخابرات، زندگی روزمره مردم افغانستان را به شدت مختل کرده است. این سیاستهای سرکوبگرانه نقض عمیق حقوق بشر، آزادیهای مدنی و حق دسترسی به اطلاعات را بیشتر از پیش از بین برده است.
این بحران ارتباطی و قطع دسترسی مردم به منابع اطلاعاتی، نماد آشکار حجم سرکوب و کنترل شدید طالبان بر همه ابعاد زندگی مردم افغانستانی است که بیش از هر چیز، حقوق و آزادیهای بنیادین آنها را نشانه گرفته و شرایط سخت و پیچیدهای را برای آینده این کشور رقم زده است.